Phishing is al jaren een van de meest voorkomende cyberdreigingen in Nederland. Of het nu gaat om een e-mail van een “bank”, een sms van een “pakketdienst” of een WhatsApp-bericht van een “familielid”, cybercriminelen worden steeds beter in het overtuigen van hun slachtoffers. In deze blogpost leggen we uit wat phishing is, welke trucs criminelen gebruiken en – het allerbelangrijkste – hoe je een nepbericht herkent en jezelf kunt beschermen.

Wat is phishing?

Phishing is een vorm van cybercriminaliteit waarbij aanvallers proberen persoonlijke gegevens te stelen, zoals wachtwoorden, creditcardinformatie of inloggegevens. Dit doen ze door berichten te sturen die afkomstig lijken van betrouwbare organisaties. De meest voorkomende vormen van phishing zijn:

• E-mails: Denk aan berichten van “banken” die vragen om je gegevens te verifiëren.
• Sms’jes (smishing): Bijvoorbeeld meldingen van een “pakketdienst” die vraagt om verzendkosten te betalen.
• WhatsApp-berichten: Een “vriend” of “familielid” vraagt dringend om geld.

Waarom is phishing zo succesvol?

Phishing werkt omdat het inspeelt op emoties zoals angst, urgentie of nieuwsgierigheid. Een voorbeeld: je ontvangt een e-mail waarin staat dat je account binnen 24 uur wordt geblokkeerd tenzij je op een link klikt. Uit angst om toegang tot je account te verliezen, klik je – en geef je onbewust je gegevens prijs.

Daarnaast worden phishingberichten steeds realistischer. Met goed nagemaakte logo’s, professionele taalgebruik en persoonlijke gegevens, zoals je naam, is het moeilijk om een echt bericht van een nepbericht te onderscheiden.

Hoe herken je phishing?

Hoewel phishingberichten vaak overtuigend zijn, zijn er signalen waaraan je een nepbericht kunt herkennen:

1. Ongeloofwaardige urgentie
   “We hebben je gegevens direct nodig!” of “Betaal nu, anders krijg je een boete!” Legitimate bedrijven zullen je nooit onder druk zetten om snel te handelen.
2. Vreemde afzenderadressen
   Controleer altijd het e-mailadres of telefoonnummer van de afzender. Een e-mail van je bank komt nooit van een adres als [email protected].
3. Taalfouten
   Hoewel phishingberichten steeds professioneler worden, bevatten ze vaak nog spelling- of grammaticafouten.
4. Ongevraagde bijlagen of links
   Klik nooit zomaar op een link of bijlage in een onverwacht bericht. Controleer de URL door er met je muis overheen te gaan zonder te klikken.
5. Vragen om persoonlijke informatie
   Echte bedrijven zullen je nooit via e-mail of sms vragen om gevoelige gegevens zoals wachtwoorden of pincodes.

Wat kun je doen als je een phishingbericht ontvangt?

Als je een bericht ontvangt waarvan je vermoedt dat het phishing is, volg dan deze stappen:

1. Klik niet!
   Open geen links en download geen bijlagen.
2. Controleer bij de bron
   Twijfel je? Neem contact op met de organisatie via hun officiële website of telefoonnummer, niet via de gegevens in het bericht.
3. Rapporteer phishing
   In Nederland kun je phishingberichten doorsturen naar [email protected] of direct melden bij je bank of provider.
4. Blokkeer de afzender
   Voorkom dat je in de toekomst meer berichten ontvangt door de afzender te blokkeren.
5. Controleer je accounts
   Als je per ongeluk hebt geklikt, verander direct je wachtwoorden en controleer je bankrekening op verdachte transacties.

Hoe kun je jezelf beschermen tegen phishing?

Hoewel phishingberichten niet volledig te voorkomen zijn, kun je de kans dat je slachtoffer wordt aanzienlijk verkleinen:

• Gebruik tweefactorauthenticatie (2FA): Zelfs als criminelen je wachtwoord stelen, hebben ze zonder een tweede verificatiemiddel geen toegang tot je account.
• Installeer een spamfilter: Veel e-mailprogramma’s filteren verdachte berichten automatisch uit je inbox.
• Leer verdachte signalen herkennen: Volg een training of bekijk online bronnen over phishingherkenning.
• Update je software: Beveiligingslekken in oude software kunnen een toegangspoort zijn voor criminelen.

Phishing blijft een grote uitdaging, maar met kennis en waakzaamheid kun je jezelf en je gegevens beschermen. Blijf alert, deel je ervaringen met vrienden en familie, en meld verdachte berichten om anderen te helpen. Samen maken we Nederland digitaal veiliger!